Raam van Overton

Op kerstavond 2015 verscheen op De Correspondent een artikel van Rutger Bregman waarin het Overton Window naar voren werd gebracht. Deze manier om naar de wereld te kijken die bedacht is door ene Joseph P. Overton (1960-2003). Een Amerikaans politicoloog die het inzicht lanceerde dat er in een samenleving altijd thema's zijn waar de mensen het niet over eens zijn. Waarover gesproken wordt. Vaak zijn het het ideeën waar mensen in een bepaalde omgeving en tijd aan moeten wennen. De meeste mensen staan er meestal niet voor open. Sterker: vaker wijst men zoiets pertinent af. 'Dat kan niet!" Of "Dat mag niet! 

In de praktijk zie je vervolgens dat er na kortere of langere tijd toch anders tegenaan gekeken wordt. En vaak kan men zich tientallen jaren later  amper meer voorstellen dat de mensen van toen er heel anders over dachten. Dit Raam van Overton kun je leggen over zaken die tot het verre leden behoren (slavernij, vrouwenkiesrecht), het iets recentere verleden (krakers als vrije jongens) en op thema's die nu (Zwarte Piet, het veranderende klimaat) of in de toekomst (basisinkomen, mogen robots mensen aannemen?) (gaan) spelen.

In het artikel van Rutger Bregman (Wie de wereld wil veranderen moet onredelijk, onrealistisch en onuitstaanbaar zijn) is een illustratie opgenomen  die perfect laat zien wat het Raam van Overton is. Niet alleen mooi en helder gedaan, maar vooral belangrijk is dat dit raam verticaal is getekend. En niet horizontaal, waardoor het meteen in het links-rechts-denkkader terecht komt.

Artikel: You can blow out a candle, but you can't blow out a fire (december 2015)

Homepage Beelden, quotes en ideeën

Bouwgesprek

In de zesde TrendRede, die op dinsdag 12 januari 2016 in Pakhuis De Zwijger in Amsterdam werd gepresenteerd, constateren de dames en heren TrendRedenaren 'dat het debat dood is'. Een treffende opmerking. Een debat is hun ogen verworden tot een bijeenkomst waar (zeg) een viertal mensen naar toe gaan. Ieder van hen heeft een bepaalde mening over een bepaald probleem of thema. Spreekt zijn of haar mening daarover uit. Luistert keurig naar de anderen. En men gaat weer naar huis. 'Ik heb het toch maar mooi weer eens gezegd!'. Maar aan het eind van het debat er is niets constructiefs tot stand gekomen. Het debat is dood.

De TrendRedenaren roepen 2016 uit tot het jaar van het bouwgesprek. Hopen als optimistisch ingestelde personen dat die overal in Nederland gaan plaatsvinden. Ze verwoorden het als volgt:

HET DEBAT IS DOOD
We willen niet debatteren, we willen construeren. Van belang is niet een woordenstrijd te winnen, maar om grip te krijgen op de materie. Het huidige debat is een eindeloze herhaling van meningen en gemeenplaatsen, waarin deelnemers geen centimeter bewegen. Waarom zouden we de kloof tussen partijen verder uitdiepen?
Liever bevragen we elkaar op de afwegingen die we maken, zonder direct tot conclusies te hoeven komen. Het Socratische gesprek is in opkomst. We zoeken naar inzicht in het proces dat tot een keuze leidt. Dat vergt geduld. Luisteren, de tijd nemen, oefenen, zonder elkaar weg te zetten of los te laten. We willen geen ruzie over verschillen, maar een gedeeld aanknopingspunt vinden. Bouwstenen willen we plaatsen.



We bouwen het samen in de samenleving opnieuw op, met individuele betekenis als bouwsteen. We betreden, als ijsmeesters, stap voor stap nieuwe grond, onderling afstemmend welke beweging mogelijk is. We bouwen nog even niet voor de eeuwigheid, experimenteren binnen de vrije ruimte.
De holistieke benadering gaat de komende jaren vooral om de uitwisseling van gedachtegoed. Elk bouwoverleg heeft als uitgangspunt dat we gezamenlijk willen en kunnen bouwen. We wonen het gesprek niet bij als vertegenwoordiger van een groep of gedachte, maar als bouwsteen, elk met een deel van het wetenschappelijke, professionele of publieke weten.
Belangrijke voorwaarde voor een bouwoverleg is het loslaten van het zekere weten.
Niemand heeft het definitieve antwoord op de vragen die voor ons liggen. Door middel van zelfonderzoek en gezamenlijke exploratie komen we dichter bij een voorlopig – en gedeeld – antwoord. Kunnen we als burger, als consument en als mens, vanuit autonomie, met onze unieke competentie, verbinding maken met elkaar?
Ons kantoor, onze levensloop, onze samenleving, ze worden flexibeler van opzet, en kunnen dat ook worden, zolang we grip op onze eigen kern hebben en het geheel in ogenschouw durven nemen. Wat ons bindt is de wens verbinding te maken.

In 2016 gaan we vanuit persoonlijke betekenis het gesprek aan. Niet om te winnen, maar om het nieuwe in onze samenleving te interpreteren en implementeren.

We krijgen grip door begrip.
2016 wordt het jaar van het Bouwgesprek.

Artikel: TrendRede - 2016 wordt het jaar van het Bouwgesprek.

Homepage Beelden, quotes en ideeën